Wat is datum en tijd?
Datum en tijd zijn belangrijke concepten die ons helpen om gebeurtenissen te organiseren en te plannen. De Maya’s hadden bijvoorbeeld al een complexe kalender om belangrijke gebeurtenissen te berekenen. Vandaag de dag gebruiken we systemen zoals Excel om met data en tijden te werken.
De functies in de categorie Datum en tijd functies
GC Wizard biedt de volgende functies aan:
- Maya kalender: Berekeningen voor Maya data
- Aantal dagen: Verschil tussen twee data
- Calculator voor tijd: Berekenen van twee tijden in dagen, uren, minuten en seconden.
- Weekdag: Berekenen van de weekdag van een bepaalde datum
- Dag van het jaar: Bereken van de werkelijke datum, weekdag en weeknummer voor een dag in het jaar.
- Kalender: Het omzetten van data tussen verschillende kalendersystemen
- EXCEL Tijd: Omzetten tussen Gregoriaanse Datum/Tijd en Excel Tijd
- UNIX tijd: Omzetten tussen Gregoriaanse Datum/Tijd en UNIX Tijd
Maya Kalender
De Maya kalender is een subcategorie en bevat naast de functie Maya kalender, vier symbool tabellen.
De functie Maya kalender
Bovenaan het scherm zie je een schuifknop waarmee je kunt kiezen tussen Coderen en Decoderen.
Coderen
Als je ‘Coderen’ kiest, verschijnt er een tekstveld met het getal 0. Dit is het laagste getal dat je kunt gebruiken. Je kunt het getal veranderen met de plus- en min-knoppen, of je typt zelf een nieuw getal.
GC Wizard zet automatisch het getal om naar Maya cijfers en laat het resultaat zien onder “Display resultaat”.
Verandert de grootte van de symbolen
Slaat de afbeelding op je apparaat op.
Daaronder kun je de volgende gegevens bekijken:
- Lange telling
- Juliaanse datum
- Gregoriaanse kalender
- Juliaanse kalender
Ontsleutelen
Als je ‘Ontsleutelen’ kiest, verschijnt er een afbeelding van een symbool waarin alle tekens grijs zijn. Je kunt op een deel van het symbool tikken om dat deel rood te maken, en nogmaals tikken om het rood te verwijderen. De rode delen vormen samen één getal.
GC Wizard toont de Maya cijfers onder “Display resultaat”.
De volgende knoppen hebben invloed op de uitvoer van het getal:
Begint een nieuw getal
Verwijdert het laatste getal
Verwijdert alle getallen
Verandert de grootte van de symbolen
Slaat de afbeelding op je apparaat op.
Daaronder zie je de volgende informatie:
- Aantal dagen
- Lange telling
- Juliaanse datum
- Gregoriaanse kalender
- Juliaanse kalender
De symbooltabellen Maya kalender
GC Wizard biedt de volgende symbooltabellen:
- Maya kalender Lange telling
- Maya kalender Haab, Codices
- Maya kalender Haab, Inscriptie
- Maya kalender Tzol’in, Inscriptie
Alle symbooltabellen werken op dezelfde manier. Op de afbeelding wordt als voorbeeld de Maya Kalender Lange telling gebruikt.
Bovenaan het scherm zie je een schuifknop waarmee je kunt kiezen tussen Coderen en Decoderen.
Coderen
Als je ‘Coderen’ kiest, verschijnt er een leeg tekstveld. Daarin kun je teksten en getallen typen. Let op: dit type tabel herkent alleen cijfers; letters worden genegeerd of als een lege ruimte weergegeven.
GC Wizard zet automatisch het getal om naar Maya cijfers en toont het resultaat onder “Uitvoer”.
Verandert de grootte van de symbolen
Verandert de grootte van de afbeelding
Ontsleutelen
Als je ‘Ontsleutelen’ kiest, verschijnt er een overzicht van alle symbolen.
Tik op een symbool om dat te gebruiken. Elk symbool dat je aantikt komt als ontsleuteld getal onder ‘Uitvoer’ te staan.
Verandert de grootte van de symbolen
Opent de Symbool Vervanger met deze symbooltabel.
De volgende knoppen hebben invloed op de uitvoer van het getal:
Begint een nieuw getal
Verwijdert het laatste getal
Verwijdert alle getallen
De functie Aantal dagen
De functie Aantal dagen telt het aantal dagen tussen twee data. Bij deze berekening worden schrikkeldagen meegenomen, wat betekent dat extra dagen die soms aan een jaar worden toegevoegd om de kalender in lijn te houden met de seizoenen, worden meegeteld. Ook wordt rekening gehouden met zomer- en wintertijd, de tijdswijziging die in sommige gebieden wordt toegepast om optimaal gebruik te maken van het daglicht. Alleen de Gregoriaanse kalender wordt gebruikt, de kalender die wereldwijd het meest wordt toegepast. Schrikkelseconden, extra seconden die soms worden toegevoegd om de tijd te corrigeren, worden niet meegenomen.
Bovenaan het scherm staan 3 tekstvelden om de startdatum in te voeren. Je kunt zelf de waarden invoeren of de datum aanpassen met de pijltjes naar boven en beneden, boven en onder de tekstvelden.
Daaronder staat eenzelfde soort serie met tekstvelden om de einddatum in te voeren.
Onder deze twee tekstvelden staan 2 schuifknoppen waarmee je kunt aangeven of de startdatum en de einddatum meegenomen moeten worden in de berekening.
Onder Uitvoer staat het aantal dagen, uren, minuten en seconden tussen deze twee datums.
De functie Calculator voor Tijd
Bovenaan het scherm staan vier tekstvelden waarin je dagen, uren, minuten en seconden invoert. Je kunt zelf de waarden invoeren of aanpassen met de pijltjes naar boven en beneden, boven en onder de tekstvelden.
Boven uitvoer staat een tweede serie met dezelfde tekstvelden om de tweede tijd in te voeren.
Daarotussen staat een schuifknop waarmee je kunt kiezen om de tijden bij elkaar op te tellen (+) of van elkaar af te trekken (-).
Onder Uitvoer zal de berekende tijd worden getoond.
Daaronder heb je de mogelijkheid om het resultaat weer te gebruiken als eerste tijd bij een nieuwe invoer.
Hint: Voor dagen kan bijvoorbeeld ook 33 worden ingevuld voor 2 februari.
De functie Weekdag
Bovenaan het scherm staan 3 tekstvelden om de startdatum in te voeren. Je kunt zelf de waarden invoeren of de datum aanpassen met de pijltjes naar boven en beneden, boven en onder de tekstvelden.
GC Wizard zal na invoer van een datum onder Uitvoer de dag van de week tonen.
De functie Dag van het jaar
Met deze functie kun je achterhalen de hoeveelste dag van het jaar een bepaalde datum is en andersom.
Bovenaan het scherm staat een schuifknop waarmee je kunt aangeven of je een datum wil omzetten naar een dag in het jaar (coderen) of een dag in het jaar wil omzetten naar een datum (Ontsleutelen).
Afhankelijk van je keuze krijg je een serie van drie tekstvelden voor het invoeren van een datum (jaar, maand, dag) of een serie van twee tekstvelden voor het invoeren van de dag in het jaar (jaar, dag).
Je kunt in deze tekstvelden een waarde invoeren of de waarden aanpassen met de pijlen naar boven en beneden, boven en onder de tekstvelden.
Onder Uitvoer krijg je de dag van het jaar of de datum.
Daaronder verschijnt de weekdag, het weekdag nummer en weeknummer volgens de ISO-8601 norm en het weekdag nummer en weeknummer volgens de alternatieve telling, zoals in de VS wordt gebruikt.
De functie Kalender
Met deze functie kun je data omzetten van een kalendersysteem naar andere systemen.
Bovenaan het scherm staat een keuzemenu waarmee je kunt kiezen uit het kalendersysteem waarvan je de datum wilt invoeren. Je hebt de keuze uit:
- Juliaanse datum
- Juliaanse kalender
- Aangepaste juliaanse datum
- Gregoriaanse kalender
- Islamitische kalender
- Perzische kalender
- Herbreeuwse kalender
- Koptische kalender (Diocletianus)
- Potrzebie kalender (Mad, Donald E. Knuth)
- UNIX tijdstempel
- EXCEL tijdstempel
Afhankelijk van je keuze zullen er tekstvelden verschijnen om de datum in te voeren. Je kunt in deze tekstvelden een waarde invoeren of de waarden aanpassen met de pijlen naar boven en beneden, boven en onder de tekstvelden.
Onder Uitvoer verschijnen de weekdag en de datums in alle kalendersystemen.
De functie EXCEL Tijd
Bovenaan het scherm staat een schuifknop waarmee je kunt kiezen om te Coderen of te Ontsleutelen.
Coderen
Als je kiest voor ‘coderen’ verschijnen er zes tekstvelden waarin je de datum en tijd invoert die je wilt omzetten naar een Excel tijd. Je kunt zelf de waarden invoeren of aanpassen met de pijtjes boven en onder de tekstvelden.
Onder Uitvoer zal de Excel tijd worden getoond.
Ontsleutelen
Als je kiest voor ‘Ontsleutelen’ verschijnt er één tekstveld waarin je de Excel tijd invoert die je wilt omzetten naar Datum en tijd. Je kunt zelf een waarde invoeren of aanpassen met den plus- en min-knop.
Onder Uitvoer zal de Datum en tijd worden getoond.
Let op:
- Excel neemt onterecht aan dat het jaar 1900 een schrikkeljaar is. (Microsoft Learn)
- De omzetting begint altijd vanaf UTC. Dit betekent dat de lokale tijd eerst naar UTC moet worden omgezet. Je moet hierbij rekening houden met tijdzones en zomer- of wintertijd.
De functie UNIX tijd
De UNIX time-functie zet een datum om in UNIX-tijd of UNIX-tijd om in een datum. UNIX-tijd is een manier om tijd te meten die is gemaakt voor het besturingssysteem Unix en is een POSIX-standaard. UNIX-tijd telt de seconden die zijn voorbijgegaan sinds 00:00 UTC op donderdag 1 januari 1970. Deze startdatum wordt ook The Epoch genoemd. De overgang van de ene seconde naar de volgende is gelijk aan UTC. Schrikkelseconden worden genegeerd, een schrikkelseconde krijgt dezelfde tijd als de seconde ervoor.
Let op: De omzetting begint altijd vanaf UTC. Dit betekent dat de lokale tijd eerst naar UTC moet worden omgezet. Je moet hierbij rekening houden met tijdzones en zomer- of wintertijd.
Bovenaan het scherm staat een schuifknop waarmee je kunt kiezen om te Coderen of te Ontsleutelen.
Coderen
Als je kiest voor ‘coderen’ verschijnen er zes tekstvelden waarin je de datum en tijd invoert die je wilt omzetten naar een UNIX tijd. Je kunt zelf de waarden invoeren of aanpassen met de pijtjes boven en onder de tekstvelden.
Onder Uitvoer zal de UNIX tijd worden getoond.
Ontsleutelen
Als je kiest voor ‘Ontsleutelen’ verschijnt er één tekstveld waarin je de UNIX tijd invoert die je wilt omzetten naar Datum en tijd. Je kunt zelf een waarde invoeren of aanpassen met den plus- en min-knop.
Onder Uitvoer zal de Datum en tijd worden getoond.
