De geschiedenis van de eerste elektromagnetische telegraaf
In 1833 hebben Carl Friedrich Gauss en Wilhelm Eduard Weber de eerste elektromagnetische telegraaf ter wereld uitgevonden.
Een ongeveer 1,2 km lange dubbele draad leidde van de door inductie aangedreven zender van het observatorium naar het Physikalische Cabinet, de werkplek van Weber. Later werd de lijn met nog eens 60 m verlengd naar het Gauss House. De ontvanger was een horizontaal oscillerende magnetische staaf in een draadspoel, waarvan de afwijkingen werden waargenomen met een telescopisch vizier via een spiegel die meedraait met de magnetische staaf.
Codetabellen
De afwijking van de magnetische staaf werd beschreven met rechts/links of plus/minus. De onderstaande tabel werd gebruikt voor het coderen van de tekens.
Lees meer over elektromagnetische telegrafen op Wiki Göttingen (de)
Wat is de Gauss-Weber telegraaf?
De Göttingse geleerden Carl Friedrich Gauss en Wilhelm Eduard Weber bouwden de eerste elektromagnetische telegraaf ter wereld, die ze succesvol testten in mei 1833. De telegraaflijn, meer dan een kilometer lang, liep over de daken en torens van Göttingen van het toenmalige “Physical Cabinet” naar het Göttingen Observatorium. Zo verbond het de werkplekken van de twee geleerden en vergemakkelijkte het hun communicatie in het kader van hun gezamenlijke onderzoek naar geomagnetisme. De Gauss-Weber telegraaf diende als model voor de tweede elektromagnetische telegraaf, gebouwd door Carl August von Steinheil in München in 1837, die ook berichten over lange afstanden verstuurde en ontving. Met hun uitvinding losten Gauss en Weber niet alleen alle elektrotechnische problemen op die relevant waren voor tekstoverdracht, maar ontwikkelden ze ook – als voorlopers van Morsecode (1847) en de telegraafcode van Emile Baudot (1874) – de eerste 5-bit telegraafcode ter wereld: “Know before mean, be before seem” was een van de eerste berichten die verstuurd werden, waarvan de overdracht destijds 270 seconden duurde.
De Gauss-Weber telegraaf bestond uit een zender, een lijn en een ontvanger. In de zender, die zich in het Physical Cabinet bevond, werd een spoel omhoog en omlaag getrokken door een hefboom op een lange magnetische staaf, waardoor korte elektrische stoten werden geproduceerd. Deze werden via een draadlijn naar de ontvanger in het Nieuwe Observatorium gestuurd. Daar werd de stroom door een andere spoel geleid, waardoor een horizontaal opgehangen magnetische staaf iets bewoog, wat duidelijk zichtbaar was door de spiegel en het telescoop. Afhankelijk van of de inductiespoel in de zender omhoog of omlaag werd bewogen, zwaaide de magnetische staaf in de ontvanger naar rechts of links.
Het versleutelen en ontsleutelen van teksten
Om een boodschap te kunnen coderen en decoderen met de reeks van deze bewegingen, besloten Gauss en Weber een eenvoudige binaire links-rechts code te gebruiken. In deze code werden letters en cijfers weergegeven door verschillende reeksen van vier links-rechts afbuigingen.
Lees meer over de Gauss-Weber telegraaf op uni-goettingen.de (de)
De functie Gauss Weber Telegraaf
Met deze functie is het mogelijk om teksten om te zetten:
- van tekst naar de originele Gauss Weber versleuteling en andersom
- van tekst naar de links-rechts afwijking van de naald en andersom (l)inks – (r)echts
Bovenaan het scherm staat een tekstveld waarin je de tekst plaatst die je wilt versleutelen.
Daaronder staat een schuifknop Coderen/Ontsleutelen waarmee je kunt aangeven of de ingevoerde tekst versleuteld (Coderen) of ontsleuteld (Ontsleutelen) moet worden.
Als je ‘coderen’ kiest zal het resultaat in origineel formaat worden getoond onder Origineel en onder Alternatief de afwijking van de naald met r en l.
Als je ‘ontsleutelen’ kiest zal de ontsleutelde tekst onder Uitvoer worden geplaatst.
